Jesteś w: Motyw rewolucji

Motyw rewolucji


„Szewcy” Stanisława Ignacego Witkiewicza

W Szewcach zmierzył się Witkacy z problemem rewolucji. Przewrót polityczny w dramacie został ukazany w sposób groteskowy i zdeformowany, ale przez to jeszcze bardziej przerażający. Dramat można odczytywać jako przegląd ustrojów i reżimów sprawowania władzy, pomiędzy którymi zmiany dokonywane są na drodze rewolucji. Witkacy w bardzo trafny sposób wskazał na uniwersalne prawidłowości, które można zaobserwować przy niemal każdym przewrocie społecznym czy politycznym. Po pierwsze rewolucja w konsekwencji niemal zawsze pociąga za sobą jeszcze bardziej gwałtowną i krwawą kontrrewolucję. W Szewcach widać to za każdym razem, gdy dochodzi do zamiany władzy. Im bliżej końca dramatu, tym rewolty są coraz bardziej brutalne. Poczynając od aresztowania szewców przez „Dziarskich Chłopców” do zabójstwa Sajetana przez Hiper-Robociarza. Kolejnym bardzo ważnym prawidłem wskazanym przez Witkacego jest fakt, iż na rewolcie najbardziej korzystają zwierzchnicy, a nie ci, którzy ją przeprowadzają. W dramacie widać to na przykładzie Towarzyszy X i Abramowskiego, którzy jednym rozkazem przejmują władzę zdobytą siłą przez Hiper-Robociarza. Co ciekawe, oni sami zdają sobie sprawę, iż wkrótce utracą panowanie: „Szkoda, że my sami nie możemy być automatami”.

Trzecią i powszechnie znaną zasadą, którą można zaobserwować przy każdej rewolcie jest zasada: „Rewolucja pożera własne dzieci”. Witkacy ukazał w dramacie, iż zawsze po dokonanym przewrocie w obozie zwycięskim dochodzi do sporów o sprawowanie władzy. Uwidocznił to na przykładzie Szewców, których przywódca Sajetan cudem przeżył zamach z rąk I Czeladnika. Uderzenie siekierą w głową w prawdzie nie zabiło Tempe, ale pozbawiło go przytomności i władzy. Ostatnim spostrzeżeniem Witkacego na temat rewolty jest kwestia zamiany poglądów rewolucjonistów, gdy ci już znajdą się u władzy. Dostrzegł to Sajetan, kiedy jego Czeladnicy, wcześniej przepełnieni wzniosłymi ideałami równości zaczęli upajać się władzą i związanymi z nią przywilejami i wygodami.

strona:    1    2    3    4    5  





Motyw - inne artykuły:
Motyw rewolucji

Obraz rewolucji na podstawie powieści Georga Orwella „Folwark Zwierzęcy”

Motytw rewolucji w „Nie-Boskiej komedii” Krasińskiego

Problematyka rewolucyjna w „Przedwiośniu” Żeromskiego