Jesteś w: Motyw szlachty

Motyw szlachty


Jeszcze jedną grupą, doprowadzającą do pogorszenia sytuacji kraju byli pyszni i zarozumiali szlachcice, którzy twierdzili, że każdy ma prawo wybierania takiego króla, jakiego chce i przechodzili na stronę Karola Gustawa. Mówili przy tym: „Pana i pod obcym panowaniem znaleźć można”.

Większość powieściowej szlachty to jednak patrioci, walczący z zapałem w obronie króla Jana Kazimierza i Rzeczypospolitej, gotowi poświęcić życie za ojczyznę (Zagłoba, Skrzetuscy, Wołodyjowski, Kmicic). Z kolei w grupie ubogiej, zaściankowej szlachty doskonałym przykładem oddanych żołnierzy i dzielnych patriotów są mieszkańcy zaścianka w okolicach Upity na Żmudzi, czyli szlachta laudańska. Byli to między innymi Pakosz Gasztoft z Pacunelów (patriarcha zaścianka, słynny z bogactw i sześciu córek), Józwa Butrym (zięć Pakosza, któlremu „w wojnach kozackich kula armatnia stopę mu urwała”), Kasjan Butrym (był najstarszym człowiekiem na Laudzie, pamiętającym jeszcze czasy Stefana Batorego).

„Lalka” Bolesława Prusa

Przedstawicieli tej warstwy w powieści nie odnajdziemy wielu. Są to między innymi: ojciec Wokulskiego (przeznaczający wszystkie pieniądze na odzyskanie spadku po ojcu, oceniający ludzi według urodzenia i statusu majątkowego i przejawiający wielokrotnie skłonności do popadania w nieuzasadniona złość) oraz Wirski (popadł w ruinę trwoniąc swój majątek, którego nie potrafił utrzymać po zaprowadzeniu zmian formy własności). Po uwłaszczeniu chłopów ludzie ci nie potrafili już gospodarować, a zamiast odnaleźć się w nowej rzeczywistości – nadal trwonili pieniądze (byli w tym względzie podobni do arystokracji). W końcu spadli bardzo boleśnie ze społecznych szczytów.

strona:    1    2    3    4    5    6  





Motyw - inne artykuły:
Motyw szlachty

Obraz szlachty polskiej w „Panu Tadeuszu” Mickiewicza