Jesteś w:
Motyw władzy
Proces Franza Kafki to powieść o aparacie władzy, wobec którego jednostka jest całkowicie bezbronna. Aparat ten posiada cechy charakterystyczne dla państwa totalitarnego. Już od pierwszych kart dzieła czytelnik dostrzega ogromną przewagę instytucji nad człowiekiem. Instytucja jest dla zwykłego obywatela czymś anonimowym, odpersonifikowaną siłą i bezdusznym mechanizmem, w którego trybach może znaleźć się każdy. Józek K. jest zupełnie bezradny i nie posiada żadnych praw wobec sądu. Proces przebiega bez jego udziału, a oskarżony nie ma możliwości zrozumienia, dlaczego został skazany na śmierć. Władza w powieści Kafki jest siłą, która nie uzasadnia podejmowanych działań i decyzji – Józef K. zostaje nieoczekiwanie aresztowany, bez podania jakichkolwiek dowodów winy. Pozornie pozostaje wolny – może pracować, mieszkać w wynajmowanym pokoju, spotykać się z ludźmi, lecz toczy się przeciwko niemu proces, na który nie ma wpływu. Działania sądu są tajne – nie wiadomo, gdzie przebiega dochodzenie, kto je prowadzi, kiedy zapadnie wyrok i na jakiej podstawie zostanie wydany.
Władza manipuluje obywatelem – Józef K. dowiaduje się różnych rzeczy tylko wtedy, gdy sąd uznaje to za stosowne, sam nie może dotrzeć do żadnych informacji. Prawo nie jest dokładnie sprecyzowane, co również umożliwia manipulowanie jednostką. Żaden obywatel nie wie, czy złamał prawo i w każdym momencie może zostać oskarżony. Podobny schemat aresztowania dotyczył innego bohatera utworu, kupca Blocka, którego proces ciągnął się od ponad pięciu lat. Urzędnicy sądowi mają poczucie władzy – starają się być anonimowi, są podobni do siebie i mają możliwość przekraczania własnych kompetencji. Niezbędnym atrybutem władzy jest pozorny bałagan – sąd sprawia wrażenie, że nie działa sprawnie, co sprawia, że oskarżeni czują się zagubieni, lecz jednocześnie nie tracą nadziei, że gdzieś istnieje jakaś luka prawna, która umożliwi im przyspieszenie dochodzenia i pozytywny dla nich wyrok.
strona: 1 2 3
Motyw władzy w „Procesie” Kafki
Władza manipuluje obywatelem – Józef K. dowiaduje się różnych rzeczy tylko wtedy, gdy sąd uznaje to za stosowne, sam nie może dotrzeć do żadnych informacji. Prawo nie jest dokładnie sprecyzowane, co również umożliwia manipulowanie jednostką. Żaden obywatel nie wie, czy złamał prawo i w każdym momencie może zostać oskarżony. Podobny schemat aresztowania dotyczył innego bohatera utworu, kupca Blocka, którego proces ciągnął się od ponad pięciu lat. Urzędnicy sądowi mają poczucie władzy – starają się być anonimowi, są podobni do siebie i mają możliwość przekraczania własnych kompetencji. Niezbędnym atrybutem władzy jest pozorny bałagan – sąd sprawia wrażenie, że nie działa sprawnie, co sprawia, że oskarżeni czują się zagubieni, lecz jednocześnie nie tracą nadziei, że gdzieś istnieje jakaś luka prawna, która umożliwi im przyspieszenie dochodzenia i pozytywny dla nich wyrok.
strona: 1 2 3
| Motyw - inne artykuły: | |
|
• Motyw władzy • Motyw władzy w „Mistrzu i Małgorzacie” Bułhakowa • Motyw władzy w „Procesie” Kafki |