Jesteś w: Motyw władzy

Motyw władzy w „Mistrzu i Małgorzacie” Bułhakowa

„(...) władzy zlikwidować nie można, można tylko lepszą zastąpić gorszą albo czasem odwrotnie. Nie jest niestety tak, że gdy władzy politycznej nie będzie, wszyscy staną się braćmi; skoro interesy ludzi są skłócone z natury rzeczy, nie z przypadku, skoro niepodobna przeczyć temu, że nosimy w sobie pewne zasoby agresji, skoro potrzeby nasze i zachcianki mogą rosnąć w nieskończoność, to, gdyby instytucje władzy politycznej cudem wyparowały, wynikiem byłoby nie powszechne braterstwo, ale powszechna rzeź.” (M. Chrzanowski. „Szkolny słownik motywów literackich”, Warszawa 2003)[/nr] Od zawsze istnieje pewna hierarchia i zależność, i to właśnie owa zależność – od kogoś „wyższego” rodzi tak wiele nieporozumień i konfliktów. W Moskwie władzę symbolizuje uprzywilejowane środowisko artystyczne (teatr Varietes i grupa Massolitu). Ono narzuca normy wydawnicze i uzurpuje prawa do wydawanie tekstów. Porządku strzeże wszechobecna milicja. Nieposłuszeństwo wobec władzy i stróżów prawa jest surowo karane: tajemnicze wyjazdy, zniknięcia, długotrwałe leczenie w szpitalach dla umysłowo chorych. Panuje zakaz „przechowywania” waluty, przedmiotów, literatury. Nie może istnieć nic, o czym nie wiedziałby aparat państwowy. Każda dziedzina życia jest kontrolowana. Do tego służą donosy: anonimowe pisma i telefony, dokumenty upoważniające do „istnienia” i mówiące wszystko o każdym. Jest to typowy obraz systemu totalitarnego, a w Związku Radzieckim – stalinizmu – dyktatury – wszechwładzy opartej na tyranii i despotyzmie, gdzie prawa człowieka są pomijane, zwłaszcza prawo do wolności. [zr]Stalinizm – system polityczno – ekonomiczny powstały w ZSRR po objęciu władzy przez Józefa Stalina (1929 – 1953 – śmierć Stalina). Opierał się na trzech głównych filarach instytucjonalnych: totalnej dyktaturze, istnieniu jednej partii rządzącej, wprowadzeniu aparatu przymusu i kontroli, którego zadaniem było realizowanie wszelkich decyzji Stalina, z usuwaniem „niewygodnych” obywateli włącznie. Narzędziem jego działania był terror wspierany kultem jednostki i propagandą. W ZSRR położono wówczas nacisk na rozwój przemysłu ciężkiego. Efektem rządów Stalina, który za cel obrał sobie stworzenie imperium, były miliony ofiar w samym Związku Radzieckim i krajach satelickich, wyniszczenie środowiska naturalnego, zniszczenie dorobku kulturalnego wielu narodów, ale przede wszystkim upadek wartości etycznych i degradacja człowieczeństwa. [/zr]

strona: 1 2 3 4

Motyw - inne artykuły:
• Motyw władzy • Motyw władzy w „Mistrzu i Małgorzacie” Bułhakowa • Motyw władzy w „Procesie” Kafki