Jesteś w: Motyw przemiany

Motyw niedojrzałości w „Ferdydurke” Gombrowicza


Gombrowicz przedstawia problem niedojrzałości na przykładzie szkoły i rodziny, czyli „organów” z założenia narzucających „pupę”. Profesor Pimko i ciotka Hurlecka traktują Józia jak bezwolne dziecko, choć ma już trzydzieści lat. Stanowi dla nich podmiot dydaktycznego działania, źródło reminiscencji z ich niedojrzałego okresu.

Obserwując gimnazjalistów należy stwierdzić, że przyjmują oni różne postawy wobec narzucanej im „pupy”. Grupa niewinnych „chłopiąt” pod wodzą prymusa Syfona próbuje pokornie realizować wskazówki belfra, z kolei ordynarne i zbuntowane „chłopaki” z Miętusem na czele mówią „brzydkie wyrazy”, używają przemocy, są permanentnie nieprzygotowani do zajęć. Gdy pierwsi bez protestu dają się „upupić”, poddać procesowi powtórnego zdziecinnienia, wpędzić w niewinność, drudzy nadal się buntują. Choć nie chcą się poddać i walczą, to i tak są niedojrzali. W czasie potyczek i pojedynków tylko jeden Kopyrda nie daje się w nie wciągnąć. Próbuje się upodobnić (przyjmuje pozę, ponieważ tego oczekuje Zuta) do nowoczesnego, samodzielnego młodzieńca. Niedojrzałość ujawnia się również w listach pisanych do Zuty, w których dorośli, ludzie o ugruntowanej pozycji zawodowej, niczym nastolatki nakłaniają szesnastolatkę na spotkanie. Podrywając ją, proszą o dyskrecję, ponieważ mają świadomość niestosowności swych poczynań. Problem niedojrzałości, czyli braku pełnej formy, cząstkowość, niepełność, jest podejmowany przez Gombrowicza także w filozoficznych, dyskursywnych, eseistycznych przedmowach i opowiadaniach, rozdzielających poszczególne etapy akcji Ferdydurke. Następstwo postępowania „anty-Filidora” i jego kochanki Gente wobec profesora „Syntetologii” Filidora i jego żony, a potem potyczka przedstawiciela analizy z przedstawicielem syntezy zdradzają skutki analitycznego rozkładu i cząstkowości.

strona:    1    2    3    4    5  





Motyw - inne artykuły:
Motyw przemiany

Przemiana Marka Winicjusza i Chilona Chilonidesa w „Quo vadis” Sienkiewicza

Motyw przemiany w „Cierpieniach młodego Wertera” Goethego

Motyw niedojrzałości w „Ferdydurke” Gombrowicza