Jesteś w: Motyw obyczajów i tradycji

Obyczaje i obrzędy ludowe w „Dziadach” Adama Mickiewicza


Konstrukcja II części Dziadów oparta jest na przebiegu pogańskiego obrzędu ku czci zmarłych.

Dziady były uroczystością, obchodzoną na terenach Litwy, Prus i Kurlandii (historycznej krainy Łotwy). Rytuał ten wywodził się z czasów pogańskich i z biegiem lat został zakazany przez duchowieństwo oraz właścicieli majątków jako zabobon ludowy. Dziady odprawiane były potajemnie w kaplicach albo pustych domach w pobliżu cmentarzy. Niegdyś nazywano je ucztą kozła. Zgromadzonej ludności przewodniczył Koźlarz, Huslar czy też Guślarz, będący zarazem kapłanem i poetą.Rytuał polegał na przygotowaniu uczty z rozmaitego jadła i trunków, podczas której wzywane były duchy. Według wierzeń gminu, modlitwa, jedzenie i obrzędowe śpiewy, przynosiły ulgę cierpiącym duszom czyśćcowym. Dziady odprawiane były w dniu chrześcijańskich zaduszek.

W dramacie Mickiewicza obrzęd dziadów umożliwia wejście w świat ludowych wierzeń, w obręb fantastyki i metafizycznych bytów. W rytuale uczestniczą zarówno żywi, jak i zmarli, którzy tego dnia mogą się zmaterializować i uzyskać pomoc w drodze ku zbawieniu. Te dwa światy nierozerwalnie istnieją obok siebie i nawzajem się przenikają. Żywi są potrzebni umarłym. Służą im podczas obrzędu pokarmem, modlitwą lub przebaczeniem, które skraca karę duchów. Zmarli z kolei są obecni w ich wspomnieniach, a pojawiając się na ceremonii pouczają żywych, aby mogli wyciągnąć wnioski z ich błędów i umożliwić sobie zbawienie po śmierci.

Sam obrzęd dziadów jest również elementem wspólnym dla poszczególnych części cyklu dramatycznego. W części II jest tematem utworu. W części IV Gustaw – główny bohater dzieła – żąda od księdza przywrócenia prastarej tradycji. W Dziadach Widowisku są fragmenty scen, opisujące ludzi idących na dziady. Z kolei III część kończy się Nocą Dziadów.

strona:    1    2    3    4  





Motyw - inne artykuły:
Motyw obyczajów i tradycji

Obyczaje wiejskie ukazane w „Chłopach” Reymonta

Obyczaje i obrzędy ludowe w „Dziadach” Adama Mickiewicza

Obyczaje i tradycje rycerskie w „Dziejach Tristana i Izoldy”

Zwyczaje i obyczaje szlacheckie w „Panu Tadeuszu” Mickiewicza