Jesteś w:
Motyw rzeki
„Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej
Na pierwszym planie powieściowego krajobrazu widać wspaniały Niemen: „Z jednej strony widnokręgu wznosiły się niewielkie wzgórza z ciemniejącymi z ciemniejącymi na nich borkami i gajami; z drugiej wysoki brzeg Niemna, piaszczystą ścianą wyrastający z zieloności ziemi, a koroną ciemnego boru oderżnięty od błękitnego nieba, ogromnym półkolem obejmował równinę rozległą i gładką, z której gdzieniegdzie tylko wyrastały dzikie pękate grusze, stare, krzywe wierzby i samotne słupiaste topole.” Niemen – Nieman, Nioman, Nemunas – płynie przez Białoruś, Litwę i Rosję. Długość rzeki wynosi 937 kilometrów, a powierzchnia dorzecza zajmuje 98,2 tys. kilometrów kwadratowych. Niemen przepływa przez tereny nizinne, silnie meandrując. Uchodzi do Morza Bałtyckiego. Dzięki systemowi kanałów łączy się z Dnieprem, Wisłą i Pregołą.
Rzeka przepływa przez terytorium trzech państw. Wykorzystanie jej nazwy w tytule nie jest przypadkowe. Warto pamiętać, że w latach 1569 – 1795 na mocy unii lubelskiej istniało państwo nazwane Rzeczpospolitą Obojga Narodów, w którego skład wchodziła Korona Królestwa Polskiego i Wielkie Księstwo Litewskie. Powierzchnia tego federacyjnego (sprzymierzonego) państwa obejmowała terytorium dzisiejszej Polski, Litwy i Białorusi, a oprócz tego część Ukrainy, Estonii, Słowacji, Rosji i Mołdawii. Mimo pozbawienia Polski autonomii (sprawa zaborów), kraje te nadal były ze sobą związane.
Wydarzenia opisane przez Orzeszkową dotyczą również wymienionych krain geograficznych. Swoim zasięgiem objęło je powstanie styczniowe. Motyw powstania jest istotnym wątkiem utworu. W oparciu o tytuł można domniemywać, że już sam wizerunek rzeki miał pełnić funkcję integracyjną i obrazować wspólnotę narodową (także pomiędzy tymi krajami), a w dodatku wymarzoną przez autorkę wspólnotę warstw społecznych. Wstęga wody miała związywać rzeczywistość i marzenia, być symbolem pojednania, również ze względu na swoją wszechobecność - na terenach, przez które przepływa i w dziejach – historii i tradycji kilku narodów.
strona: 1 2
Motyw rzeki
Na pierwszym planie powieściowego krajobrazu widać wspaniały Niemen: „Z jednej strony widnokręgu wznosiły się niewielkie wzgórza z ciemniejącymi z ciemniejącymi na nich borkami i gajami; z drugiej wysoki brzeg Niemna, piaszczystą ścianą wyrastający z zieloności ziemi, a koroną ciemnego boru oderżnięty od błękitnego nieba, ogromnym półkolem obejmował równinę rozległą i gładką, z której gdzieniegdzie tylko wyrastały dzikie pękate grusze, stare, krzywe wierzby i samotne słupiaste topole.” Niemen – Nieman, Nioman, Nemunas – płynie przez Białoruś, Litwę i Rosję. Długość rzeki wynosi 937 kilometrów, a powierzchnia dorzecza zajmuje 98,2 tys. kilometrów kwadratowych. Niemen przepływa przez tereny nizinne, silnie meandrując. Uchodzi do Morza Bałtyckiego. Dzięki systemowi kanałów łączy się z Dnieprem, Wisłą i Pregołą.
Rzeka przepływa przez terytorium trzech państw. Wykorzystanie jej nazwy w tytule nie jest przypadkowe. Warto pamiętać, że w latach 1569 – 1795 na mocy unii lubelskiej istniało państwo nazwane Rzeczpospolitą Obojga Narodów, w którego skład wchodziła Korona Królestwa Polskiego i Wielkie Księstwo Litewskie. Powierzchnia tego federacyjnego (sprzymierzonego) państwa obejmowała terytorium dzisiejszej Polski, Litwy i Białorusi, a oprócz tego część Ukrainy, Estonii, Słowacji, Rosji i Mołdawii. Mimo pozbawienia Polski autonomii (sprawa zaborów), kraje te nadal były ze sobą związane.
Wydarzenia opisane przez Orzeszkową dotyczą również wymienionych krain geograficznych. Swoim zasięgiem objęło je powstanie styczniowe. Motyw powstania jest istotnym wątkiem utworu. W oparciu o tytuł można domniemywać, że już sam wizerunek rzeki miał pełnić funkcję integracyjną i obrazować wspólnotę narodową (także pomiędzy tymi krajami), a w dodatku wymarzoną przez autorkę wspólnotę warstw społecznych. Wstęga wody miała związywać rzeczywistość i marzenia, być symbolem pojednania, również ze względu na swoją wszechobecność - na terenach, przez które przepływa i w dziejach – historii i tradycji kilku narodów.
strona: 1 2
| Motyw - inne artykuły: | |
|
• Motyw rzeki |