Jesteś w:
Motyw arystokracji
Bolesław Prus na kartach „Lalki” bardzo dokładnie sportretował tę grupę społeczną, pełniącą w dziewiętnastowiecznej Polsce już nie tak znaczącą rolę, tak jak w czasach Pierwszej Rzeczpospolitej. Płaszczyzną, na której wykazywała się klasa arystokratyczna, nie była już aktywność w dziedzinie polityki czy stosunków międzynarodowych, a jedynie sfera przyjęć czy ogromnych balów, urozmaicających realia tamtej Warszawy. Pisarz doskonałe przedstawił powolny proces, gdy w miejsce zapatrzonych w przeszłość Tomaszów Łęckich czy próżnych i cynicznych fircyków w stylu Kazia Starskiego, wchodzili ludzie typu aktywisty Juliana Ochockiego czy dbającej o godny poziom życia swej służby – prezesowej Zasławskiej. W swym realistycznym spojrzeniu okiem wnikliwego obserwatora nie dokonał jednostronnej, a co za tym idzie prostej oceny arystokratycznego środowiska.
Widać to bardzo wyraźnie w postawach postaci wobec ojczyzny: od kosmopolityzmu, zachwytu tym, co obce, przy jednoczesnej negacji tego, co polskie (Starski), poprzez, najczęściej widoczną, obojętność na sprawy narodu (przykładem mogą być poglądy wygłaszane przez Tomasza Łęckiego czy barona Krzeszowskiego, pragnących jedynie przyjęć, dóbr materialnych, i przede wszystkim niezmienności swej społecznej pozycji wśród hierarchii arystokratycznych osobliwości), aż do patriotycznej postawy tajemniczego Księcia (któremu jednak ewidentnie brak zdolności przywódczych do wyciągnięcia kraju z marazmu).
W ich świecie prawdę i prostolinijność zastąpiły obłuda i zakłamanie. Panna Izabela zaangażowała się w działalność filantropijną nie z potrzeby niesienia pomocy, lecz w celu podtrzymania kontaktów towarzyskich i zwielokrotnienia możliwości pokazania się w nowych kreacjach. Dla niej wyznacznikiem wartości człowieka były nie jego czyny, lecz pochodzenie i nazwisko. Ślepo zapatrzona w podrzędnych, lecz popularnych w „wielkim świecie” artystów typu tragik Rossi czy skrzypek Molinari, dawała wielokrotne przykłady nie swej rozgłaszanej wszem i wobec znajomości sztuki, lecz całkowitego braku zmysłu estetycznego. Ta salonowa lalka była do kupienia dla każdego, kto gotów był zaoferować oczekiwane przez nią warunki. Na szczęście Wokulski szybko dojrzał prawdziwe oblicze arystokratki i nie doszło do transakcji, czyli jej pojmowania sakramentu małżeństwa. Jej postawa była żywym przykładem zasad panujących w środowisku, w którym się urodziła.
strona: 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Motyw arystokracji w „Lalce” Prusa
Widać to bardzo wyraźnie w postawach postaci wobec ojczyzny: od kosmopolityzmu, zachwytu tym, co obce, przy jednoczesnej negacji tego, co polskie (Starski), poprzez, najczęściej widoczną, obojętność na sprawy narodu (przykładem mogą być poglądy wygłaszane przez Tomasza Łęckiego czy barona Krzeszowskiego, pragnących jedynie przyjęć, dóbr materialnych, i przede wszystkim niezmienności swej społecznej pozycji wśród hierarchii arystokratycznych osobliwości), aż do patriotycznej postawy tajemniczego Księcia (któremu jednak ewidentnie brak zdolności przywódczych do wyciągnięcia kraju z marazmu).
W ich świecie prawdę i prostolinijność zastąpiły obłuda i zakłamanie. Panna Izabela zaangażowała się w działalność filantropijną nie z potrzeby niesienia pomocy, lecz w celu podtrzymania kontaktów towarzyskich i zwielokrotnienia możliwości pokazania się w nowych kreacjach. Dla niej wyznacznikiem wartości człowieka były nie jego czyny, lecz pochodzenie i nazwisko. Ślepo zapatrzona w podrzędnych, lecz popularnych w „wielkim świecie” artystów typu tragik Rossi czy skrzypek Molinari, dawała wielokrotne przykłady nie swej rozgłaszanej wszem i wobec znajomości sztuki, lecz całkowitego braku zmysłu estetycznego. Ta salonowa lalka była do kupienia dla każdego, kto gotów był zaoferować oczekiwane przez nią warunki. Na szczęście Wokulski szybko dojrzał prawdziwe oblicze arystokratki i nie doszło do transakcji, czyli jej pojmowania sakramentu małżeństwa. Jej postawa była żywym przykładem zasad panujących w środowisku, w którym się urodziła.
strona: 1 2 3 4 5 6 7 8 9
| Motyw - inne artykuły: | |
|
• Motyw arystokracji • Motyw arystokracji w „Lalce” Prusa |